Przyroda
- Utworzono: Poniedziałek, 13 czerwiec 2011 14:06
- Poprawiono: Poniedziałek, 29 kwiecień 2013 18:58
Gmina Krasocin położona jest w zachodniej części woj. świętokrzyskiego. Granice gminy mają charakter naturalny i sztuczny. W jej zachodniej i północnej części biegną one wzdłuż rzek: Czarnej i Czarnej Strugi, które leży w zlewni Czarnej Włoszczowskiej, a także skrajem lasów. Pozostałe granice są sztuczne. Teren gminy znajduje się w makroregionie Wyżyny Przedborskiej, która dzieli się na 6 mniejszych jednostek fizyczno-geograficznych. Trzy z nich: Niecka Włoszczowska, Pasmo Przedborsko-Małogoskie i Wzgórza Łopuszańskie przechodzą przez teren gminy.
Niecka Włoszczowska swą budową i ukształtowaniem przypomina misę o płaskim dnie i uniesionych ku górze brzegach. W jej podłożu zalegają mezozoiczne margle z górnej kredy. Są one ułożone poziomo i przykryte na dużym obszarze pokrywą zlodowacenia środkowo-polskiego.
Ciekawym elementem urozmaicającym tutejszą rzeźbę są liczne wały wydmowe. Powstały one pod koniec zlodowacenia bałtyckiego. Największe zgrupowanie wydm, których wysokość względna wynosi do 16 m, występują w okolicach Chotowa, Ludyni i Czostkowa.
Środkowy obszar gminy zajmuje Pasmo Przedborsko-Małogoskie, które przebiega z północnego zachodu na południowy wschód. Tworzy ono naturalną granicę Niecki Nidy i jest najdalej wysuniętym na zachód pasmem Gór Świętokrzyskich.
Wzgórza Łopuszańskie stanowią rozległe zagłębienie między Pasmem Przedborsko-Małogoskim, a Pasmem Oblęgorskim. Obszar ten budują utwory najwyższego triasu i jury.
Walory przyrodnicze gminy
Gmina posiada ciekawe walory przyrodnicze. Znajdują się tutaj spore obszary leśne, które stanowią około 40% powierzchni gminy. Porastają one przede wszystkim tereny zachodnie i północne gminy. Są tutaj bory suche, wilgotne, bagienne, mieszane, itd. Średnia wieku to tylko 35 lat ale znajdują się enklawy gdzie drzewostan liczy ponad 100lat. Na uwagę zasługują pojedyncze dęby w wieku 200-300lat w okolicy Zabród, Świdna i Krasocina. Prawdziwa leśna perła w gminie jest Przedborski Park Krajobrazowy, a w szczególności ols jesionowo-olchowy zlokalizowany na północ i wschód od Oleszna. Jest on największym takim obszarem w Polsce Centralnej. Najcenniejsze obszary olsu są obecnie chronione jako Rezerwat Oleszno, który zajmuje powierzchnie ponad 262ha. To tutaj swoje legi wyprowadza największa populacja żurawia w woj. świętokrzyskim w liczbie kilkunastu par, tutaj również swój rewir ma orzeł bielik (rewir udokumentowany od 1998 roku). Jest to obszar niedostępny, szczególnie latem, kiedy to roślinność jest tak gęsta i wysoka ze nie sposób jej przemierzyć – można śmiało tu mówić o Krasocińskiej Amazonce J. Z opowiadań ludzi wynika, że tereny wokół Starej Czarnej były rajem dla ptaków do czasu kiedy ją nie zmeliorowano i wybudowano sztucznie Nową Czarną. Zniknęły tak ciekawe gatunki jak kulik wielki (historyczne stanowiska na Mokrym Lesie koło Zabród), krwawodziób, rycyki (ostatnie stanowiska w 2007roku koło Wojciechowa), zmniejsza się liczebność czajki.
Na terenie gminy zlokalizowanych jest kilka kompleksów stawów rybnych, gdzie można spotkać ciekawe ptaki. Największe kompleksy są w okolicy Chotowa, Ludyni, Ostrowa i Wojciechowa.
Kolo wsi Rogalów swoja kolonie maja czaple siwe w ilości około 30 par. Choć właściciele stawów rybnych nie darzą sympatia tego gatunku to należy pamiętać ze nie wolno tego gatunku płoszyć, niszczyć ich gniazd zgodnie z ustawa o ochronie przyrody.
Najciekawsze miejsca na podglądanie zwierząt a w szczególnie ptaków w gminie Krasocin to:
1. Kompleks stawów Chotowskich i okoliczne podmokle laki
2. Stawy rybne Czerwonka
3. Fryszerka kolo Ewelinowa i okoliczne laki
4. Stawy rybne w okolicy Ludyni
5. Czarna Stara w okolicy Ostrej Gorki z podmokłymi lakami
6. Okolice Oleszna i Czarna Wloszczowska
7. Pasmo Przedborsko-Małogoskie w okolicy Bukowy, Lipia, Świdna z pięknymi starymi wierzbami i Oleszna
8. Wielkie obszary łąk kośnych i podmokłych w dolinie Nowej Czarnej: w okolicy Brygidowa, Karolinowa, Wojciechowa, Mieczyna.
Przyroda gminy w obiektywie i filmie
W ostatnich latach oblicze przyrodnicze gminy Krasocin udaje mi się uwieńczyć na fotografii. Próbkę zdjęć przyrodniczych można zobaczyć: https://picasaweb.google.com/grzegorczyk.pawel/Natura gdzie zdecydowana większość jest zrobiona na terenie gminy Krasocin. Instytucje, osoby prywatne zainteresowane współpracą proszę o kontakt (podany na końcu artykułu).
Kilka amatorskich filmików mojego autorstwa można obejrzeć pod linkiem:
Jarząbek: http://www.youtube.com/watch?v=EsgN7vRDUWQ
Gegawy: http://www.youtube.com/watch?v=_KY3Q18uz7s&NR=1
Ortolan: http://www.youtube.com/watch?v=TdIJqJPdtqw&NR=1
Zurawie: http://www.youtube.com/watch?v=X-aeFSFlQhg&feature=related lub http://www.youtube.com/watch?v=HtkmiDm3wJs&feature=related
Rzadkie gatunki ptakow na terenie gminy Krasocin
(dane autora artykulu i z kartoteki TBOP)
Lp. | Nazwa polska | Nazwa łacińska | Gatunek lęgowy | Gatunek nielęgowy | Stwierdzony | |
w 2007r. | przed 2007r. | |||||
1 | bąk | Botaurus stellaris | + |
| + | + |
2 | bączek | Ixobrychus minutus | + |
| + | + |
3 | czapla biała | Egretta alba |
| + | + | + |
4 | bocian czarny | Ciconia nigra | + |
| + | + |
5 | bocian biały | Ciconia ciconia | + |
| + | + |
6 | łabędź krzykliwy | Cygnus cygnus |
| + | + | + |
7 | świstun* | Anas penelope |
| + |
| + |
8 | rożeniec* | Anas acuta |
| + |
| + |
9 | trzmielojad | Pernis aprivorus | + |
| + | + |
10 | bielik | Haliaeetus albicilla | + |
| + | + |
11 | błotniak stawowy | Circus aeruginosus | + |
| + | + |
12 | błotniak zbożowy | Circus cyaneus |
| + | + | + |
13 | błotniak łąkowy | Circus pygargus |
| + | + | + |
14 | orlik krzykliwy | Aquila pomarina | +(?) |
| + | + |
15 | rybołów | Pandion haliaetus |
| + |
| + |
16 | jarząbek | Bonasa bonasia | + |
|
| + |
17 | cietrzew | Tetrao tetrix | +(?) |
| + | + |
18 | derkacz | Crex crex | + |
| + | + |
19 | żuraw | Grus grus | + |
| + | + |
20 | biegus zmienny | Calidris alpina |
| + |
| + |
21 | batalion | Philomachus pugnax |
| + |
| + |
22 | kulik wielki* | Numenius arquata |
| + |
| + |
23 | łęczak | Tringa glareola |
| + |
| + |
24 | rybitwa rzeczna | Sterna hirundo |
| + | + | + |
25 | rybitwa czarna | Chlidonias niger |
| + |
| + |
26 | puszczyk uralski | Strix uralensis | +(?) |
|
| + |
27 | lelek | Caprimulgus europaeus | + |
| + | + |
28 | zimorodek | Alcedo atthis | + |
| + | + |
29 | dzięcioł zielonosiwy | Picus canus | + |
|
| + |
30 | dzięcioł czarny | Dryocopus martius | + |
| + | + |
31 | dzięcioł białoszyi | Dendrocopos syriacus | + |
| + | + |
32 | dzięcioł średni | Dendrocopos medius | + |
| + | + |
33 | lerka | Lullula arborea | + |
| + | + |
34 | świergotek polny | Anthus campestris | + |
|
| + |
35 | jarzębatka | Sylvia nisoria | + |
| + | + |
36 | muchołówka mała | Ficedula parva | + |
| + | + |
37 | wąsatka* | Punurus biarmicus |
| + |
| + |
38 | gąsiorek | Lanius collurio | + |
| + | + |
39 | ortolan | Emberiza hortulana | + |
| + | + |
+(?) – prawdopodobnie lęgowy lub lęgowy na terenach przylegających do Nadleśnictwa Włoszczowa.
Jeśli widziałeś rzadki gatunek ptaka to koniecznie zkontaktuj się ze mna (kontakt na koncu artykułu).
W szczegolności chodzi o gatunki takie jak:
· jarząbek, cietrzew,
· orlik krzykliwy, orzeł bielik, błotniak łąkowy, błotniak zbożowy, rybołów
· rycyk, krwawodziób, kulik wielki
· dzięcioł zielonosiwy, dzięcioł białoszyi, dzięcioł białogrzbiety
· świergotek polny, wąsatka
· puszczyk uralski, puchacz, pójdzka, płomykówka
· bączek, czapla biała
Opracował:
Pawel Grzegorczyk
Członek: TBOP, KOO
Email: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Tel: 508 235 706